به گزارش مشرق، سوم دی سالروز رحلت آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی است، وی در سال ۱۳۲۷ هجری شمسی در شهر نجف و در خانواده‌ مذهبی و از سادات منسوب به امام حسین (ع) چشم به جهان گشود. پدرش مرحوم آیت‌الله سید علی حسینی شاهرودی، از شاگردان برجسته مرحوم آیت‌الله العظمی خویی (ره) بود که بحث‌های اصول و فقه استاد خود را به رشته تحریر درآورد.

علاوه بر ریاست مجلس اعلای اسلامی عراق، آیت‌الله هاشمی شاهرودی مسئولیت‌های مهم و کلیدی از جمله رئیس قوه قضاییه، رئیس هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه ایران، عضو و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، رئیس و مؤسس مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (ع)، نائب رئیس مجلس خبرگان رهبری، نایب رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو فقهای شورای نگهبان در دوره‌های سوم، پنجم و ششم و عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه را بر عهده داشت.

آیت‌الله هاشمی شاهرودی فعالیت‌های بسیاری را در زمینه‌های علمی و فرهنگی به انجام رساند. ریاست دو کنگره مهم نقش زمان و مکان در اندیشه امام خمینی (ره) و نخستین کنگره دایرة المعارف فقه اسلامی را بر عهده داشت که هر دو کنگره با استقبال بزرگان و فضلاء حوزه و دانشگاه و اندیشمندان خارجی و داخلی مواجه شد.

از آیت‌الله هاشمی شاهرودی مقالات فراوانی در فصلنامه فقه اهل بیت (علیهم السلام) به چاپ رسیده و کتاب‌هایی منتشر شده است که برخی از آنها به شرح زیر است‌:

۱ ـ بحوث فی علم الاصول (تقریرات درسهای اصول شهید صدر در ۷ جلد)
۲ ـ کتاب الخمس (۲ جلد)
۳ ـ مقالات فقهیه‌
۴ ـ قاعده فراغ و تجاوز
۵ ـ حکومت اسلامی‌
۶ ـ جهان بینی اسلامی‌
۷ ـ تفسیر موضوعی بخشی از نهج البلاغه‌
۸ ـ تفسیر آیه «مودت ذی القربی»
۹ ـ بحوث فی الفقه الزراعی
۱۰ ـ محاضرات فی الثورة الحسینیة‌
۱۱ ـ الصوم، تربیة و هدایة‌
۱۲ ـ کتاب الاجارة (۲ جلد)
۱۳ ـ کتاب الزکاة (۴ جلد)
۱۴- کتاب المضاربة
۱۵- قراءات فقهیه معاصره (۲ جلد)
۱۶- بحث‌هایی پیرامون اصول فقه
۱۷- درسنامه اصول فقه
۱۸- رساله توضیح المسائل
۱۹- مناسک حج فارسی وعربی
۲۰ – الصوم مسائل وردود
۲۱- پرسش‌ها وپاسخ‌هایی پیرامون روزه
۲۲- الصراط (اجوبه الاستفتاءات)
۲۳- کتاب الحج
۲۴- اضواء و آراء (۳ جلد)
۲۵- منشور قضاء
۲۶- صحیفه عدالت (۸ جلد)

آیت‌الله هاشمی شاهرودی در سال‌های تحصیل و تدریس، فعالیت‌های سیاسی بسیاری را پدید آورد. در پی یورش مزدوران رژیم صدام به علما و اندیشمندان در سال ۱۹۷۴ میلادی، آیت‌الله هاشمی شاهرودی به زندان افتاد و شکنجه‌های فراوان بدنی و روحی را به جان خرید. او در پی تظاهرات مردم عراق پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام (ره)، به‌ویژه در نجف، و در گرامیداشت این پیروزی، تحت پیگرد رژیم بعث قرار گرفت و به سفارش شهید صدر (ره) به وطن خود بازگشت تا وکالت عام شهید صدر و نمایندگی او را نزد امام خمینی (ره) بر عهده گیرد.

وی با ورود به ایران به خدمت امام خمینی (ره) مشرف شد و با موافقت ایشان، رابط امام (ره) و شهید صدر (ره) شد و پیام‌های علمی نجف را به سمع امام (ره) می‌رساند. او با دستور آیت‌الله خامنه‌ای که در آن زمان با حکم امام (ره) مسئولیت نهضت‌های اسلامی را بر عهده داشت، تشکیلات جامعه روحانیت مبارز و مجلس اعلی عراق را به راه انداخت و آن را مدیریت و سازماندهی کرد.

آیت الله هاشمی شاهرودی سال‌ها از اعضای فقهای شورای نگهبان بود تا اینکه با حکم مقام معظم رهبری به ریاست قوه قضاییه منصوب شد.

وی در طول مسئولیت خود در قوه قضاییه، خدمات بسیاری را انجام داد که توسعه قضایی، تسریع در رسیدگی به پرونده‌ها و ایجاد ارتباط مردمی از جمله آنهاست. پس از مسئولیت در قوه قضایه آیت‌الله هاشمی شاهرودی با شروع مجدد درس‌های فقه و اصول خود در شهر مقدس قم در کنار فعالیت‌های مؤثر سیاسی و استمرار خدمات شایان خود به نظام مقدس اسلامی، مسئولیت خطیر مرجعیت دینی را نیز بر عهده گرفت.

در مرداد سال ۹۶ نیز حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در حکمی آیت‌الله شاهرودی را به‌سمت رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب کردند.

غلامعلی حدادعادل با اشاره به ویژگی‌های مرحوم آیت الله هاشمی شاهرودی گفت: ایشان از شخصیت‌های مهم انقلاب اسلامی و کشورمان بود و در مقام ریاست قوه قضاییه و ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام اقدامات موثری به عمل آورد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار کرد: ایشان به عنوان یک فقیه و شخصیت حوزوی صاحب تجربه مشترکی از حوزه‌های علمیه نجف و قم داشتند و به ویژه در فقه اقتصاد صاحب نظر بودند.

وی افزود: آیت‌الله هاشمی شاهرودی با مدیریتی که داشتند در قم و مشهد موسسات ماندگاری ایجاد کردند و بنده توفیق داشتم در دوران مجلس هفتم با ایشان به عنوان دو رئیس قوه کار مشترک داشته باشم.

حدادعادل با اشاره به دوره ریاست آیت‌الله هاشمی شاهرودی در مسند ریاست قوه قضاییه گفت: مرحوم شاهرودی به صورت مستمر تاکید داشت قوه قضاییه در عین حال که با فساد اقتصادی مبارزه می‌کند باید فضای امنی برای کار اقتصادی سالم به وجود بیاورد و این موضوع در طول دوران ایشان در جامعه مشهود بود.